Waarom slapen zoveel mensen slecht

Slecht slapen komt voor bij alle leeftijden. Het wordt vaak gezien als iets wat bij ouderen hoort, maar jongeren ervaren het net zo goed. De oorzaken zijn divers en gaan van leefstijl en voeding tot emotionele en systemische factoren.

Wat zijn de meest voorkomende oorzaken van slecht slapen?

Veel mensen krijgen tot laat op de avond te veel licht en prikkels binnen van telefoons, tablets en tv. Het blauwe licht remt de aanmaak van melatonine, het hormoon dat helpt om in slaap te vallen. Ook een schemerlamp in de slaapkamer die tot laat aanstaat, kan het brein in een waakstand houden.

Daarnaast is er overdag vaak sprake van overprikkeling. School, werk, sociale verplichtingen, gamen, scrollen en piekeren houden het zenuwstelsel actief. Een onregelmatig dag- en nachtritme, weinig daglicht en te weinig beweging verzwakken de natuurlijke slaap-waakcyclus. Cafeïne, suiker en laat op de avond eten maken het nog moeilijker om in slaap te komen.

Wat zijn de gevolgen van slecht slapen?

Langdurig slecht slapen heeft effect op het hele lichaam en geest. Het vermindert de concentratie, vertraagt het reactievermogen en maakt de stemming gevoeliger voor pieken en dalen. Er is meer kans op prikkelbaarheid of somberheid. Het immuunsysteem verzwakt, waardoor de vatbaarheid voor ziektes toeneemt. Het herstelvermogen van het lichaam neemt af en de energiereserves raken sneller op.

Wat is de diepere oorzaak van slapeloosheid vanuit systemisch perspectief?

Vanuit systemisch werk gaat slapeloosheid vaak over onbewuste onveiligheid. Slaap vraagt om loslaten, en dat kan voor zowel jongeren als volwassenen voelen als een risico. Als er in het gezin spanning, verdriet of conflict speelt, kan een deel van iemand onbewust blijven waken. Soms draagt iemand zorgen die niet van hem of haar zijn, of leeft vooral in het hoofd waardoor het lichaam geen veilige plek lijkt om te ontspannen. Oude ervaringen van verlies of afwijzing kunnen ervoor zorgen dat de stilte van de nacht niet rustgevend voelt maar bedreigend.

In sommige gevallen is slapeloosheid een onbewuste loyaliteit aan iemand in de familie die zelf veel wakker lag. Wanneer in een familieopstelling zichtbaar wordt wat er werkelijk onder zit, kan het lichaam vaak vanzelf weer slaap toelaten. Niet door te forceren, maar door van binnen genoeg veiligheid te ervaren om de controle los te laten.

Hoe kan systemisch werk helpen bij slecht slapen?

Systemisch werk, en in het bijzonder familieopstellingen, kunnen helpen om verborgen patronen en onbewuste loyaliteiten zichtbaar te maken.

Met opstellingen kan duidelijk worden waar je nog wakker blijft en kun je voelen dat het weer veilig is om te slapen.

Ontdek wat jouw slaap beïnvloedt!

Blijf je maar wakker liggen of word je steeds midden in de nacht wakker, dan is er vaak meer aan de hand dan een verkeerd slaapritme. In een familieopstelling kun je zien waar de onrust vandaan komt en wat er nodig is om je lichaam weer te laten ontspannen. Eén blik op het geheel kan genoeg zijn om te voelen dat het veilig is om te rusten.

Wil je onderzoeken wat er onder jouw slapeloosheid ligt, dan ben je welkom op een opstellingendag, voor een persoonlijk traject of het JAZZ traject Je Authentieke Zelf Zijn.